O día 27 de xullo celebrouse na sala Dispara da Estrada un encontro entroneo a fotografía en Galiza. Como complemento os organizadores, Luis Díaz e Xosé Lois Gutiérrez Failde pedíronme un testo breve.
Nas dúas últimas décadas do século pasado, cambiou radicalmente o panorama da fotografía en Galiza. Pasou de ser considerada como unha actividade competitiva ligada a concursos, sen unha dimensión cultural, a ser recoñecida como un medio para a creación artística, ata o punto de poder dicir que a arte volveuse fotográfica. Por primeira vez dialogou coa fotografía universal, e comezouse a valorar, estudar e difundir a fotografía histórica, da que ata ese momento nin se reparara na súa existencia[1].
Sen embargo dende a experiencia do Centro de Estudos Fotográficos (CEF) constato que nestes últimos anos a recuperación da fotografía histórica galega sufriu un parón, e os proxectos de produción fotográfica como as bolsas desapareceron.
A entrada da fotografía no campo da arte, obviamente leva a que haxa que reformular estratexias e proxectos mais non debería levar consigo o abandono de iniciativas fotográficas, e non debería impedir a creación de institucións dedicadas á fotografía, paralelas ás institución de arte contemporánea.[2]
Hai anos o CEF propuxo a creación dunha institución dedicada á fotografía, a Casa da Foto, como existen en París, Londres ou Porto, por só citar tres exemplos. O proxecto que o CEF lle presentou ao Concello de Vigo en 1999, que en principio foi recibido con entusiasmo, foi esquecido co cambio de responsábel político. Dez anos despois construíron un edificio que leva tres abandonado, e que agora, que entramos en período electoral, anunciaron a intención de finalizar a obra. Que casualidade. Sen embargo nunca fixeron público o proxecto que albergaría, o que xa resulta unha práctica habitual na creación de centros de arte.
Nestes últimos anos, os orzamentos reducíronse radicalmente, agás para as grandes exposicións institucionais, e estes recortes viñeron acompañados pola desidia dos reponsábeis. O panorama é desalentador, e non hai visos de que vaia cambiar. Ante isto, compre, na miña opinión, ter unha actitude crítica e posicionarse ante esta situación.
Non obstante, ou precisamente debido a este contexto, xurdiron iniciativas moi positivas, que se deben de ter en conta, como o Premio Benito Losada, o Furancho de Arte Contemporánea, a Editorial Fabulatorio…, presentes no encontro do día 27 de xullo na sala Dispara de A Estrada. Experiencias, que como as de décadas atrás, están baseadas no entusiasmo e voluntarismo dos seus organizadores.
A xuntanza da Estrada serviu para poñer en contacto, e nalgúns casos para poñer caras a nomes, a diferentes fotógrafos, axentes e interesados na fotografía, poñendo de manifesto a importancia das iniciativas alternativas. Viuse así mesmo a pertinencia da realización de novos encontros.
Estes novos encontros poderían servir para coñecemento mutuo das propostas, tanto as que se están a realizar como as que están na fase de proxectos, o que ademais de difundilos xeraría sinerxías e colaboracións interesantes,.
Despois deste primeiro encontro, moi xeral en canto a contidos por ser o primeiro, penso que é preciso que os vindeiros sexan máis específicos, e a ser posíbel acompañados da presentación de proxectos concretos.
[1] En Vigovisións (2002) e O Feito Fotográfico. Colección fotográfica do Concello de Vigo 1984-2000 (2003) , catálogos das exposicións que comisariei con Xosé Luis Suárez Canal no MARCO de Vigo, abordamos este período.
[2] No artigo Concursos e Festivais, que publiquei hai uns meses abordo algúns aspectos que teñen cambiado no eido da fotografía en Galiza nas últimas décadas.
